ताइवान-चीन युद्ध अमेरिकाले अहिले नै गराउन लागेको हो ?
![](https://archive.jhilko.com/wp-content/uploads/2023/05/army-training.png)
अमेरिकाले चीनलाई ताइवानको अधिग्रहण गर्ने युद्धमा फसाउने योजना बनाएको देखिएको छ । यसबारे उसले विभिन्न प्रकारका उपाय अपनाइरहेको छ । चीनले ताइवानमा आक्रमण गरे अमेरिकाले ताइवानको सुरक्षा गर्ने बताउँदै आएको छ । चीनलाई घेरा हाल्न उसले विभिन्न किसिमका ससाना समूह बनाउँदै आएको छ । अमेरिका, अस्ट्रेलिया, जापान र भारतसहितको क्वाड समूह, बेलायत, अस्ट्रेलिया, अमेरिकासहितको अउकस परमाणु सन्धि समूह जस्ता समूह बनाएका छन् । यसैबीच चीनको विषयमा जापानले दिएको अभिव्यक्तिबाट यो क्षेत्रलाई फेरि तनाव उत्पन्न गराएको छ । अमेरिकाले चीनले युक्रेनमा रुसलाई हतियार सहयोग गरे त्यसको ठूलो मूल्य चुकाउनुपर्ने चेतावनी पनि दिएकै छ ।
दोस्रो विश्वयुद्धपछि सैन्य गतिविधिबाट टाढिएको जापानी राजनीतिक नेताहरूमा सैन्य वर्चस्ववादी भावना चर्काएर चीन विरुद्ध जापानलाई उचाल्न खोजेको कतिपय विज्ञहरूको बुझाइ रहेको छ ।
जापानले चीनबारे सही बुझाइ नलिए सम्बन्ध समाप्त हुने चेतावनी
चीनले जापानलाई चीनबारेको बुझाइ सही नपारे दुई देशबीचको सम्बन्ध समाप्त हुने चेतावनी दिएको छ । २८ अप्रिल २०२३ मा जापानको राजधानी टोकियोमा रहेको जापान राष्ट्रिय प्रेस क्लबमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा जापानका लागि चिनियाँ राजदूत वु जियाङहाओले यस्तो चेतावनी दिएका हुन ।
जापानले चीनबारे जरादेखि नै सही बुझाइ हुनुपर्ने, रणनीतिक स्वतन्त्रता अपनाउनुपर्ने, समयको प्रवृत्ति बुझ्नुपर्ने र रचनात्मक दृष्टिकोणका साथ द्विपक्षीय सम्बन्धको स्थिर विकासलाई साँच्चै प्रवद्र्धन गर्ने चिनियाँ राजदूत वु जियाङहाओले बताए ।
चीनले जापानलाई चीनबारेको बुझाइ सही नपारे दुई देशबीचको सम्बन्ध समाप्त हुने चेतावनी दिएको छ । २८ अप्रिल २०२३ मा जापानको राजधानी टोकियोमा रहेको जापान राष्ट्रिय प्रेस क्लबमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा जापानका लागि चिनियाँ राजदूत वु जियाङहाओले यस्तो चेतावनी दिएका हुन । जापानले चीनबारे जरादेखि नै सही बुझाइ हुनुपर्ने, रणनीतिक स्वतन्त्रता अपनाउनुपर्ने, समयको प्रवृत्ति बुझ्नुपर्ने र रचनात्मक दृष्टिकोणका साथ द्विपक्षीय सम्बन्धको स्थिर विकासलाई साँच्चै प्रवद्र्धन गर्ने चिनियाँ राजदूत वु जियाङहाओले बताए
वुले सो पत्रकार सम्मेलनमा चीनले सधैँ दुई देशबीच असल छिमेकी मित्रता र जीतको सहयोगको वकालत गरेको र जापानलाई शत्रु, खतरा वा शत्रुको रूपमा कहिल्यै नदेखेको बताए । जापानले पनि त्यसै गर्ने विश्वास उनले व्यक्त गरे ।
अफसोसको कुरा, जापानी पक्षले सार्वजनिक रूपमा चीनलाई सबैभन्दा ठूलो रणनीतिक चुनौतीको रूपमा राखेको छ र चीनको विरोध गर्न र नियन्त्रण गर्न केही देशहरूसँग मिलेर सहयोग गरेको छ र चीन खतराको प्रचार गरी सैन्य निर्माणलाई तीव्रता दिएको छ, चिनियाँ राजदूत वुले टिप्पणी गरे । यदि जापानले यस्तो संज्ञानात्मक स्थिति र नीतिलाई निरन्तरता दिइरहने भए भने चीन–जापान सम्बन्धको जगमा ठूलो क्षति पुग्नेछ र द्विपक्षीय सम्बन्धको स्वस्थ र स्थिर विकासको प्रश्न उठ्ने बुले बताए । जापानले चीनको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप नगर्न चेतावनी दिँदै चिनियाँ राजदूतले ताइवानको प्रश्न चीनको मूलहितको केन्द्रविन्दुमा रहेको र यस्तो भनेर चीन–जापान सम्बन्धको रातो घेरा पार गरेको उनले जनाए । ताइवानको आपतकाल जापानी आपतकाल हो भनी जापानी पक्षबाट सार्वजनिक टिप्पणी गलत, बेतुक र खतरनाक भएको वुले भने । यो चीनको आन्तरिक मामिलालाई जापानको सुरक्षासँग जोड्नु अतार्किक र हानिकारक भएको उनले जनाए ।
फुकुसिमाको आणविक फोहोर पानीलाई समुद्रमा फ्याँक्ने योजनाका सम्बन्धमा वुले आणविक प्रदूषित पानीको विसर्जनले विश्वको समुद्री वातावरण र मानव स्वास्थ्य र सुरक्षामा प्रत्यक्ष असर पारेको र कति समयसम्म असर पर्छ भन्ने निष्कर्षमा कसैले पनि पुग्न नसक्ने बताए ।
यस विषयमा चीनको अडान स्पष्ट भएको जनाउँदै उनले जापानको आणविक दूषित पानी निकासी योजनाको कडा विरोध गरे । जापानी पक्षले स्वदेश तथा विदेशमा भएको कडा विरोधलाई गम्भीरताका साथ लिनुपर्ने, इमान्दारीपूर्वक आफ्ना अन्तर्राष्ट्रिय दायित्वहरू पूरा गर्नुपर्ने र त्यससँग सम्झौता गर्नुपर्ने उनले जनाए ।
शक्तिशाली देशहरूको समूह जी सेभेनले चीन विरुद्ध लगाएको हालैको आरोपबारे सोध्दा वुले जी सेभेन अन्य देशको आन्तरिक मामिलामा स्वैच्छिक हस्तक्षेप गर्ने र अन्य देशको विकास र प्रगतिलाई दबाउन केही देशहरूको राजनीतिक औजार बनेको बताए । जी सेभेन अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको प्रतिनिधित्व गर्दैन र उनीहरूको सहमति विश्वव्यापी सहमति नभएको चिनियाँ राजदूतले भनेका थिए ।
ताइवान युद्धका लागि अमेरिकी सेना अभ्यास
अमेरिकी सेनाको विशेष अपरेशन कमाण्ड वा यूएसएएसओसीले कथित रूपमा चीनले ताइवानलाई कब्जा गरेको अवस्थामा प्रतिक्रिया जनाउन सो अनुरूपको पहिलो पटक अभ्यास गरेको छ ।
यसबाट अमेरिकामा चीनले स्वशासित ताइवान टापुमा कब्जा गर्ने चिन्ता बढेर गएको दर्शाउँछ ।
ताइवान परिदृश्य यूएसएओसीको वार्षिक क्षमता अभ्यासको एक भागको रूपमा रहेको सीएपीईएक्स भनिएको कुरा उत्तरी क्यारोलिनाको फोर्ट ब्रागमा मिलिटरीडटकमले शनिबार रिपोर्ट जनायो ।
चीनको आक्रमणको विरूद्ध रक्षा गर्न मद्दतको लागि ताइवानमा सेनाहरू घुसाइएको अभ्यास गरी जनगणतन्त्र चीनसँग लड्ने वातावरणको अनुकरण अमेरिकी सेनाले गरिरहेको छ ।
यूएसएओसीका अमेरिकी कमाण्डर लेफ्टिनेन्ट जनरल जोनाथन ब्रागाले हालै एक सम्बोधनमा भनेका थिए “हाम्रो राष्ट्रिय रक्षा रणनीति अनुसार जनगणतन्त्र चीन त्यहाँ हाम्रो वास्तविक गतिको चुनौती हो” ब्रागाले भने “अन्ततः हामी जे गर्ने कोशिश गर्दैछौँं तेस्रो विश्वयुद्ध रोक्न, त्यो हाम्रो काम हो ।’’
अभ्यासमा रिकोइललेस राइफलहरू फायर गर्ने, सुरुङ तोड्ने र स्विचब्लेड ड्रोनहरू सञ्चालन गर्ने समावेश रहेको समाचार संस्थाले जनायो ।
विशेष सैनिक बलहरूले अमेरिकी सरकारकोे तथाकथित आतंकवाद विरुद्धको युद्धको समयमा प्रयोग गरिएका उही हतियार र रणनीतिहरू प्रयोग गरेको साथै प्रमुख सैन्य प्रतिद्वन्द्वीहरू विरुद्ध सम्भावित द्वन्द्वको लागि तयारी गर्ने आदेशको लागि भूकम्पीय परिवर्तनलाई प्रतिबिम्बित गर्ने अन्य उपकरणहरू रहेको मिलिटरी डट कमले जनाएको छ । सो डटकमका अनुसार युएसएएसओसीले सबै भन्दा उच्च समयमा विपक्षी बललाई सिधै पहिचान गर्नु असामान्य हुन्छ । सैन्यले द्वन्द्वलाई स्पष्ट रूपमा सुझाव दिन हिच्किचाएको छ ।
युक्रेन संकटलाई लिएर रुस विरुद्ध पश्चिमी प्रतिबन्ध अभियानमा सामेल हुन चीन सरकारले अस्वीकार गरेपछि अमेरिका–चीन सम्बन्ध गत वर्षदेखि झन बिग्रिएको छ । चिनियाँ अधिकारीहरूले अमेरिकी नेताहरूलाई ताइवानमा पृथकतावादीहरूलाई प्रोत्साहन गरेको आरोप लगाएका छन् । जस्तै कि तत्कालीन सभामुख न्यान्सी पेलोसीले गत अगस्टमा ताइवानको राजधानी ताइपेईको यात्रा गरिन । चीनले अमेरिकी सरकारसँगको रक्षा र जलवायु सम्बन्ध तोडेर ताइवान स्ट्रेटमा ठूलो सैन्य अभ्यास सुरु गरेर जाने प्रतिक्रिया दियो ।
अमेरिकी सरकारले ताइवानमाथि चीनको सार्वभौमसत्ताको दावीलाई समर्थन नगरी ताइवानलाई स्वतन्त्र देशको मान्यता दिन्छ । चीनले ताइवानमा आक्रमण गरे अमेरिकी सेनाले हस्तक्षेप गर्छ कि गर्दैन र गरे कति हदसम्म गर्ने भन्ने विषयको अनुमान गरिरहेको छ ।
अमेरिकी सरकारले यस विषयमा रणनीतिक अस्पष्टताको नीति कायम राखेको छ । यद्यपि, राष्ट्रपति जो बाइडेनले बारम्बार संकेत गरेका छन् । उनले अमेरिकी सरकारले चिनियाँ आक्रमणको घटनामा ताइवानलाई सैन्य रूपमा सहयोग गर्ने बताएका छन् ।
वाशिङटन थिंक ट्यांकहरूले हालैका महिनाहरूमा ताइवानमाथि युद्ध कसरी हुनेबारे र तदनुरूप युद्ध खेल अभ्यासहरू सञ्चालन गरेका छन् । नयाँ अमेरिकी सुरक्षा केन्द्रद्वारा संसदीय समितिको लागि यस्तो एउटा अध्ययन गरिएको थियो । यस महिनाको सुरुमा अमेरिकी सेनाले चिनियाँ आक्रमण सुरु भएपछि ताइवानलाई हतियार र उपकरणहरू पुनः आपूर्ति गर्न असमर्थ हुने पत्ता लगाएका थिए ।
सेन्टर फर स्ट्राटेजिक एण्ड इन्टरनेशनल स्टडिजले अभ्यासले अमेरिकी र जापानी सेनाले चीनको आक्रमणलाई सफलतापूर्वक हटाउन सक्षम भए पनि दर्जर्नौँ युद्धपोत, सयौँ विमान र हजारौँ सेना गुमाउने देखाएको छ ।
क्याटेगोरी : अन्तर्राष्ट्रिय, बिचार, समाचार
प्रतिक्रिया